Kültür mantarında yeşil küf hastalığı

Kültür mantarında yeşil küf hastalığı

Kültür mantarında yeşil küf hastalığı (Trichoderma spp., Penicillium spp., Gliocladium spp.)
ZİRAİ MÜCADELE TEKNİK TALİMATI
1. ETMENİN TANIMI VE YAŞAYIŞI
Hastalığa neden olan etmenlerin bazıları parazit bazıları da rekabet fungusu olarak zarar yapmaktadırlar. Yeşil küf etmeni olarak bilinen türler arasında Trichoderma harzianum Rifai, T.koningii Oudem, T.viride Pers.ex.Gray, T.pseudokoningii, T.aureoviride, Penicillium spp., ve Gliocladium spp. yer almaktadır. Yeşil küfe neden olan etmenlerin hepsi toprak kökenli funguslardır. Tek hücreli ve çok sayıda oluşan eşeysiz sporlar rüzgar, hava akımı, böcek ve diğer yollarla kolayca yayılabilmektedir. Yeşil küfler özellikle misel sarma aşamasında kompostu kaplayarak mantar miselinin kolonize olmasını engelleyerek zarar yaparlar. Özellikle Trichoderma türlerinin bulunuşu örtü toprağının pH derecesine, hasat odasının sıcaklığına ve akar bulaşmasına bağlı olarak artabilmektedir. Genelde asit nitelikte toprağa uyumlu olan ve kompostta yüksek karbon kaynağını seven bu funguslar için sıcaklık optimumları 22-26 0C arasında değişmektedir.

2. HASTALIĞIN BELİRTİLERİ, EKONOMİK ÖNEMİ VE YAYILIŞI
Kültür mantarında yeşil küf hastalığının belirtisi etmene göre değişmekle beraber genellikle örtü toprağı üzerinde yeşil veya beyaz renkli, iç içe yada dağınık fungus kolonileri şeklinde ortaya çıkar. Bazı durumlarda ise özellikle mantar dokusu yaralanmış ise mantar şapkaları üzerinde açık kahverenkli lekeler görülebilir. Yeşil küfe neden olan etmenlerden Trichoderma viride, kültür mantarı ile besin ve yer yönünden rekabet eder ve kompost, örtü toprağı, torba yada mantar dokusu üzerinde yeşil renkli miselyum oluşturur. T.koningii ise büyüyen mantar dokuları üzerinde pamuksu beyaz bir miselyum tabakası halinde gelişir ve ıslak çürüklük benzeri bir belirti oluşturur. T.harzianum ise kompostta mantar miselini parazitleyerek ciddi verim kayıplarına neden olabilir. Kırmızıbiber akarı olarak bilinen ve Trichoderma spp ile hem beslenen hem de taşıyan Pygmephorus sellnickinin kompostta yada örtü toprağında bulunması T.harzianum başta olmak üzere Trichoderma spp.nin ortamda varlığının bir işaretidir.

Bunu da oku :  Mantarı aynı gün pişirin

Özellikle kompost hazırlık süresi kısa tutulmuş ve kompost içerisinde basit şekerler parçalanmamışsa, pastörizasyon yetersiz ve kompost nemli ise yeşil küf etmenleri kolayca ve hızlı bir şekilde gelişip yayılabilirler.

Ülkemizde hastalık %30 düzeyinde saptanmış olup, en yaygın etmen grubu dünyada olduğu gibi ülkemizde de Trichoderma spp. (%16)dir.

3. KONUKÇULARI
Etmenlerin konukçusu kültür ve yabani mantar türleridir.

4. MÜCADELESİ
4.1. Kültürel Önlemler

Hastalığın kontrolünde hijyenik tedbirlerin alınması mutlaka gereklidir. Hijyenik tedbirlerin esasını, usulüne göre pastörize edilerek (60°Cde 5-6 saat) mikroorganizmalardan arındırılmış örtü toprağının kullanılması ve üretim dönemi boyunca dışarıdan gelebilecek her türlü bulaşmanın engellenmesi teşkil eder. Buna göre mantar işletmelerinde alınması gereken başlıca kültürel önlemler aşağıda sıralanmıştır.

* Tohumluk olarak kullanılacak misel mutlaka temiz olmalıdır.

* Misel kompostu yeterince sarmamışsa örtü toprağına soya unu v.b. ek besin maddeleri karıştırılmamalı,

* Üretim yerlerine giren ve çıkan hava uygun spor filtreleri ile filtre edilmeli,

* Kapı girişlerine %2lik formaldehit solüsyonu ile ıslatılmış sentetik köpük hasır, sünger veya çuvallar konulmalı,

Bunu da oku :  Fungal hastalıklar

* Çalışma koridorları ve odalar her gün temizlenmeli %2lik formaldehit ile düzenli olarak dezenfekte edilmeli,

* Üretim alanları fare, sinek ve kırmızı örümcek gibi zararlılara karşı korunmalı,

* Misel ekimi ve toplamada kullanılan makine ve diğer aletler bir odadan diğerine geçişte %2lik formaldehit ile dezenfekte edilmeli,

* Üretim alanlarındaki bakım ve hasat işlerinde çalışanların elleri ve giysilerinin temiz olmasına özen gösterilmeli,

* Üretim yerlerine yeni bulaşmaları önlemek için ahşap aksam Na-pentachlorophenolate ile muamele edilmeli,

* Üretim devreleri arasında yataklar temizlenmeli,

* Her sulamadan sonra mantar yüzeylerinin ıslak kalmaması için düzenli havalandırma yapılmalı,

* Oda sıcaklığı üretim döneminde 18 °Cnin üzerine çıkmamalı,

* Üretim dönemi boyunca ve sonunda kompost, toprak, artık mantar parçaları gibi kalıntılar torbalara konularak işletmeden uzaklaştırılmalı,

* Yetiştirme dönemi sonlarında üretim odaları içindekilerle birlikte 12 saat 70°C de tutulmalıdır.

4.2. Kimyasal Mücadele
Gerekli hijyenik tedbirlerin ve diğer kültürel önlemlerin alınması hastalık çıkışını büyük ölçüde engellemekte ise de çeşitli nedenlerle hastalığın göründüğü veya önceki üretim dönemlerinde hastalığın zarar oluşturduğu durumlarda kimyasal mücadeleye başvurulabilir.

Bunu da oku :  Mantar Zararlıları

4.2.1. İlaçlama Zamanının Tespiti
Yeşil küf hastalığına karşı kimyasal mücadele; kompostun veya örtü toprağının ilaçlanması şeklinde yapılmalıdır.

4.2.2. Kullanılacak İlaçlar ve Dozları
Bakanlıkça bu konuda ruhsatlı olan Bitki Koruma Ürünleri kitabında tavsiye edilen ilaçlar ve dozları kullanılır

4.2.3. Kullanılacak Alet ve Makinalar
İlaçlamada ilaçlanacak alan dikkate alınarak motorlu pülverizatör kullanılmalıdır.

4.2.4. İlaçlama Tekniği
Örtü toprağı ilaçlamasında; ilaçlar 15 l/ton su ile yığına püskürtülür. İlaçlama esnasında yığın en az 3 defa aktarılmalı ve homojen karışım sağlanmalıdır.

Click to rate this post!
[Total: 1 Average: 5]
(Visited 86 times, 1 visits today)

Related posts

Leave a Comment