Mantarın faydaları nelerdir?

yenilebilen mantar türleri

Mantarın faydaları nelerdir?
Mantarlar, çok hücreli ve tek hücreli olabilen ökaryotik canlıları kapsayan bir canlılar alemi ve şapkalı mantarların tümüne halk arasında verilen genel isimdir.

Halk arasında kav mantarı, küf mantarı, maya mantarı, mildiyö mantarı, pas mantarı, puf mantarı, rastık mantarı ve şapkalı mantar gibi çeşitli isimlerle anılan bütün mantarlar, mantarlar alemi içerisinde incelenirler. Ancak bizler bu yazımızda sizlere şapkalı yenebilir mantarlar hakkında bilgiler vereceğiz.

Dünyanın her yerinde bulunurlar. Fazla nemli yerlerde daha çokturlar. Çoğu insan, mantarların bitki olduğunu düşünmektedir, ancak mantarlar bitki değildir. Çünkü, mantarlar kendi besinlerini üretemezler ve bu nedenle mantarlar üretici değil, ayrıştırıcıdırlar.

Şapkalı mantarların ilk olarak Proterozoik Devir`de (4 milyar – 570 milyon yıl önce) ortaya çıktıkları düşünülüyor. İnsanların şapkalı mantarları kullanması ise Paleolitik Devir`e (yontma taş devrine) kadar uzanır. Eski dönem kayıtları, şapkalı mantarların pek de iyi niyetleri olmayan amaçlar için kullanıldıklarını özellikle zehir yapımında kullanılması ile bilinmektedir. Mantarların üremelerine bakacak olursak sporla çoğaldıklarını görebilirsiniz.

Birçok yabani mantar doğadan toplanıp tüketilmektedir ve çoğunun kültür türlerinden daha lezzetli olduğu söylenebilir. Fakat doğal yetişmiş mantarları toplayan kişi bu konuda uzman olmadığı zaman zehirlenme ve ölümlerle karşılaşılabilir. Çünkü bazı mantarların çok küçük bir miktarı bile insanı öldürecek kadar zehirlidir. Zehirli mantarları zehirsizlerden ayırmak için genel bir kural yoktur. Yenebilen ve zehirli mantarlar yan yana yetişebilirler. Bazı yenebilen ve zehirli türler birbirine aşırı derece benzeyebilir. Zehirli mantarların tadı yenebilen mantarlarınkinden farklı değildir ve etinin rengi, kokusu ve tadı ile bir mantarın zehirli olup olmadığı anlaşılmamaktadır. Bu yüzden özellikle doğada bulunan mantarları tüketirken dikkatli olunmalı hatta uzman kişiler aracılığı ile kontrol edilmelidir.

Mantarın yaygın kullanılan alanı mutfaklardır. Özellikle Çin, Kore, Avrupa ve Japonya mutfağında pişirme konusunda oldukça değişik tariflere sahiptir. Ne et ne de sebze olmasına rağmen mantar sebze dünyasının “eti” olarak bilinmektedir.

Özellikle mutfaklarda çeşitli yemek türü olarak sıkça kullanılan mantar yemeklere lezzet katmasının yanında insan sağlığı açısından da oldukça fazla faydası bulunun gıdalar arasındaki yerini almaktadır. Mantarın içerisinde bol miktarda D ve C vitaminleri bulunmaktadır. Bununla da kalmayıp bakır, çinko, demir, bakır, selenyum, potasyum ve fosfor gibi kritik görevleri olan mineraller bakımından da oldukça iyi bir kaynaktır.

Bunu da oku :  Mantar beyin kanaması riskini azaltıyor

Yapılan çeşitli çalışmalarla da mantarın sağlık açısından insan vücuduna güçlü ve oldukça yararlı etkileri olduğu ortaya koyulmuştur. Bu besinin sağlık ve olumlu sonuçları açısından faydalarını 7 madde halinde yazımızın devamında sizler için alt başlıklar şeklinde düzenledik. Ancak mantarın içerisinde bulunan bileşenlerin değerlerini kaybetmemesi ve sağladığı yararlardan en yüksek derece faydalanabilmek için diğer tüm besinler gibi doğru bir şekilde tüketilmesi oldukça önemlidir. Özellikle mantar seçimi bu konuda çok önemlidir ve yanlış bir mantar insanın hayatının son bulmasına bile neden olabilir.

Mantarın Faydaları Nelerdir ?
Yazımızın bu bölümünde mantarın insan vücuduna olan faydalarını ayrıntılı bir şekilde sizlere anlattık.

1. Kanser
Mantar öncelikle meme ve prostat kanseri olmak üzere birçok kanser türüne yakalanma riskini azaltmaktadır. Beta-glukan ve konjuge linoleik asit gibi çeşitli polisakkaritler bakımından zengin olan mantarın özellikle meme ve prostat kanseri önlemede etkili olduğu yönünde bazı bilimsel araştırma sonuçları ile de ispat edilmiştir. Ancak bu bileşenler daha çok reishi mantarı, maitake mantarı ve shiitake mantarında bulunuyor ve bu mantar türleri kullanılarak mantarın kanseri önlediği ve kanser hücresi sayısını azalttığı ortaya koyulmuştur. Shiitake mantarının özü Japonya`daki kanser hastalarının en çok kullandığı alternatif tedavi yöntemi olarak dikkat çekmektedir.

Tüm bunlara ek olarak menopoz sonrası kadınlarda meydana gelen sağlık problemlerinin azalmasına da yardımcı olmakta ve göğüs kanserine yakalanma riskini de azaltmaktadır. İçeriğindeki selenyum sayesinde de kanser hücrelerinde azalma meydana gelmektedir.

2. Kolesterol
Mantar bol miktarda protein içermektedir ve içerisinde lifte bulunmaktadır. Bu nedenle kolesterolü dengede tutmaya yardımcıdır. Mantarda “lovastatin” adlı bileşeni içerisinde bol miktarda bulundurmaktadır. Bilimsel çalışmalarla da kanıtlandığı üzere bu bileşenin, kötü kolesterol olarak bilinen LDL kolesterolü düşüren bir etkisi vardır. Lovastatin yalnızca LDL kolesterolünü düşürmüyor aynı zamanda HDL kolesterolü yükseltiyor ve kandaki trigliserid seviyesinin düşürülmesine yardım etmektedir. Kolesterol kontrolünde önemli etkisi bulunan lovastatin en çok kırmızı renkli kavak mantarında bulunmaktadır.

Bunu da oku :  Mantar: Proteini yüksek kalorisi düşük

3. Bağışıklık Sistemi
Mantarın bağışıklık sistemi üzerindeki etkisi birçok araştırma ile kanıtlanmıştır. Ancak yapılmış olan bu araştırma deneyleri sadece denek hayvanları üzerinde uygulanmıştır. Fakat durum böyle bile olsa mantarın insanların da bağışıklık sistemine destek olduğu düşünülmektedir. İçerdiği “polisakkaritlerin” yanı sıra mantarın D vitamini bakımından da zengin olması bağışıklık sistemini güçlendiren etkisini artıran temel etmendir. Bu sonuca göre düzenli olarak mantar tüketen bir kimsenin enfeksiyona yakalanma riski daha az oluyor veya mevcut olarak var olan enfeksiyona karşı vücudu güçlendiriyor.

Bunlara ek olarak mantarın içerisinde bulunan A, B, ve C vitaminleri kombinasyonu ile bağışıklık sistemini daha da güçlenmektedir ve serbest radikallere karşı bünyeyi güçlendirirken, antibiyotik özelliği ile alerjik hastalıklarda giderilebilmektedir.

4. Antioksidan
Mantar antioksidan bakımından da oldukça zengin bir besindir. Özellikle yaygın olarak bulunan ve tüketilen düğme mantar türü antioksidan bakımından en zengin besinler arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Antioksidanların vücut için ne kadar gerekli olduğu bilinmektedir özellikle hücrelerin tahribatının onarılmasında bir bir yarar sağlamaktadır. Bu nedenle kişilerde çok ciddi rahatsızlıkların oluşmasına engel teşkil etmektedir.

5. Diyabet
Mantar düşük karbonhidrat, yüksek proteinler, enzimler, vitaminler, mineraller ve lifler içermektedir. Böylece şeker hastaları için zararsız hatta en ideal besindir. İçinde doğal enzimlerle şeker ve nişastayı parçalayarak hastalara yardımcı olur ve sonuç olarak endokrin bezlerinin işleyişini geliştiricidir.

6. Cilt Sağlığı
D vitaminin insanlar tarafından ne kadar faydalı bir vitamin olduğu bilinmektedir. D vitamini genellikle güneşten alınmaktadır ancak bu kış aylarında mümkün olmadığından mantar burada en büyük destektir. Nemlendirici bir özelliği bulunan mantar bu nedenle kozmetik alanında kendisine yer edinmiştir. Özellikle ciltte oluşmuş olan lekelerden ve kırışıklıklardan arındırma sağlamaktadır.

7. Saç Sağlığı
Mantar selenyum, bakır gibi mineraller ve D vitamini açısından zengin antioksidan olduğundan dolayı saçların sağlıklı kalmasına da katkı sağlamaktadır. Bunun yanında mantar saç köklerini güçlendirecek besinleri de içerisinde barındırmaktadır. Saçlara kullanılan kimyasal maddelerin olumsuz etkilerinden de kişilerin kurtulmasını sağlamaktadır. Mantarın içerdiği selenyum ayrıca saçın yumuşamasını sağlıklı bir görünüm kazanmasını sağlar. Selenyum ayrıca kafa derisinde meydana gelen kuru cilt parçacıklarının oluşmasını engeller, kafa derisi sağlığını korur.

Bunu da oku :  Mantarın zararları

Mantar Tüketiminin Zararı Var Mıdır?
Mantarın sağlık açısından çok sayıda faydası olduğunu detaylı olarak yazımızda ele aldık. Mantarın sağlık açısından birçok faydasının olmasının yanında ürününün fazla ve bilinçsiz tüketilmesi gibi durumlardan kaynaklanan zararları vardır. Özellikle yanlış mantar tüketimi oldukça zararlıdır ve ölüm riski taşımaktadır. Binlerce çeşidi olan mantardan sadece 10 tanesinin tüketim açısından kullanılabileceği söylenmektedir.

Mantar tüketiminde kaynaklanan yan etkilerden bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz.

» Özellikle hassas bünyeli insanlarda mide rahatsızlıklarına neden olabilir. Yüksek ateş, kusma gibi sorunlara yol açabilir.

» Karın ağrısı, sancı gibi sorunlara neden olabilir.

» Mantar aynı zamanda midede kramp sorunlarına da neden olabilmektedir.

» Ciltte farklı şekillerde alerjilere neden olabilir.

» Mantar; karıncalanma, uyuşma sorunlarına yol açabilir.

» Mantar; baş dönmesi ve ruh hastalıklarına neden olabilir.

» Yüksek dozda mantar tüketimi, baş ağrısına ve baş dönmesine sebebiyet vermektedir.

» Mantar bazı kişilerde yorgunluğa neden olabilir.

» Bazı mantar zehirlenmeleri tehlikeli olabilir, sinir siteminin üzerinde olumsuz etki yapabilir, halüsinasyon sorunlarına yol açabilir.

» Yukarıda siz okurlarımız için paylaştığımız bilgilerde mantarın temel özellikleri, faydaları, zararları, fazla tüketiminin yol açtığı durumları, hastalıklara ve vücuda olan etkileri hakkında bilgiler verilmiştir. Ayrıca yazımızın devamında sizlere paylaşacağımız tablo aracılığı ile mantarın besin değerlerine ait birtakım bilgileri kolay bir şekilde inceleyebilirsiniz.

Mantarın Besin Değeri
Tablo bir porsiyon yani 100 gram kültür mantarı baz alınarak hesaplanmıştır.
? Karbonhidrat (g): 1
? Protein (g): 3
? Yağ (g): 0
? Lif (g): 2

? Kolesterol (mg): 0
? Sodyum (mg): 8
? Potasyum (mg): 422

? Kalsiyum: 11
? Vitamin A: 2
? Vitamin C: 5
? Demir: 1

Click to rate this post!
[Total: 1 Average: 5]
(Visited 239 times, 1 visits today)

Related posts

Leave a Comment