Çukur Çanak Mantarı

Çukur Çanak Mantarı

Çukur Çanak Mantarı (Sarcosphaera coronaria) Sarcosphaera coronaria, ülkemizde yaygın olarak Çukur Çanak Mantarı olarak bilinir. Türkiye Mantarları Listesi (Aralık 2020 ) isimli kitapta ise (büyük özveri ile 100 e yakın akademisyen tarafından hazırlandı) Alçanak Mantarı olarak isimlendirilmiştir. Yörelere göre aldığı diğer isimler ise, Kurt kulağı, kuzu kulağı, kulak mantarı, çanak mantarı, kase mantarı, göbek kulağıdır. Biz bu enteresan, sıra dışı, lakin tüketilmemesi gereken zehirli mantarı “TAS Mantarı” olarak adlandırdık! Sinonimleri, yani literatürde bilinen diğer isimleri Sarcosphaera crassa ve Sarcosphaera eximia. Caulocarpa montana, Peziza coronaria, Peziza crassa, Peziza eximia, Pustularia coronaria,…

Read More

Mürekkep mantarı (Coprinus spp.)

Mürekkep mantarı

Mürekkep mantarı (Coprinus spp.) Birinci fermantasyon sırasında yığın üzerinde, ön gelişme devresinde kompost üzerinde veya yeni topraklanmış yastıklar üzerinde görülen şapkalı bir mantardır. İnce uzun çan şeklindedir. Önce krem renginde daha sonra mavimsi siyah ve pullu bir görünüm alır. Bu mantar bazen yastıklar üzerinde salkımlar halinde gelişir. Kompostun derinliklerine kadar uzanan dayanıklı saplara sahiptir. Şapkalar görünmelerinden birkaç gün sonra çürür ve siyahımsı renkte yapışkan bir yığın oluşturur. Pastörizasyonda optimum sıcaklıklarda tutulamayan kompostta mürekkep mantarına rastlamak mümkündür. Adi mürekkep mantarı (common ink cap) veya mürekkepli mantar (inky cap) olarak bilinen Coprinopsis…

Read More

Kültür mantarı zehirler mi?

sepette kültür mantarları

Kültür mantarı zehirler mi? Konya’nın Beyşehir İlçe Sağlık Müdürü, zaman zaman insanlar için tehdit haline gelebilen doğada kendiliğinden yetişen mantarlar konusunda vatandaşları uyarırken, kültür mantarları ile ilgili bilgi verdi. İlçe Sağlık Müdürü, kültür mantarlarının zehirleyip zehirlemeyeceği konusunda da bilgiler verdi. Kültür mantarlarının bünyelerinde zehirli maddeleri bulundurmadığından bir zehirlenme görülmesinin mümkün olmayacağını belirten İlçe Sağlık Müdürü, buna rağmen mantarların yetiştiği ortam itibariyle, bazı mikroorganizmaların mantarın üzerinde bulunabileceğine dikkat çekti. Bu mikroorganizmayla bulaşık mantarların çiğ olarak yenmesi sonucunda çok hafif mide ve bağırsak şikayetlerinin gelişebileceğini de vurgulayan İlçe Sağlık Müdürü, “Bunlara ilaveten,…

Read More

Zehirli mantar özellikleri

Al sinekçi mantarı

Zehirli mantar özellikleri Ülkemizde besin maddesi olarak tüketilen mantarlar yanında, tür olarak sayıları 70 civarında olan ve çeşitli toksik madde içeren makromantar bulunmaktadır. Gelişme dönemlerinde bu mantarların bilinçsizce toplanarak yenmesi ile oluşan zehirlenme olayları hemen hemen her yıl görülmektedir. Bu zehirlenmelerin bazıları ucuz atlatılırken, bazıları da üzücü ölümlere yol açmaktadır. BİLMEDİĞİNİZ MANTARI YEMEYİNİZ! Zehirli mantarları kolayca tanımak için pratik ayrım noktaları yoktur. Bu nedenle iyi tanınmayan, yabani, bilinmeyen mantarların yenmemesi gerekir. Önerimiz; * Ellendiğinde sararan çayır mantarlarından (Agaricus türleri); * DDT, turp kokusunda olan orman mantarlarından (Hebeloma, Inocybe, Cortinarius türleri);…

Read More

Öldüren 10 mantar türüne dikkat

Podostroma cornu-damae

Öldüren 10 mantar türüne dikkat Türkiye genelinde tespit edilen yaklaşık 2 bin 400 mantar türünden 100’ünün zehirli, 10’unun ise öldürücü etkiye sahip olduğu belirlendi. Muğla Üniversitesi Mantar Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Mustafa Işıloğlu, özellikle yağmurla birlikte doğadaki varlıkları dikkat çeken mantarlardan her yıl çok sayıda kişinin zehirlenerek yaşamını yitirdiğini söyledi. Mantarların zehirli olup olmadığını anlamanın oldukça güç olduğunu aktaran Işıloğlu, 25 yıldan bu yana Türkiye’deki mantar türleri hakkında araştırmalar yaptığını hatırlatarak, “Yapılan araştırmalarda Türkiye genelinde 2 bin 400 civarında mantar türü ortaya çıkarıldı. Bunlardan 100’ü zehirli olarak…

Read More

Ölüm meleği

Ölüm meleği

Ölüm meleği Amanita phalloides (Köygöçüren, Evcikkıran olarak da adlandırılır.) Köygöçüren mantarı (Latince Amanita phalloides; evcikkıran ya da ölüm meleği de denir), Amanitaceae familyasından zehirli bir mantar türü. Türkiye’deki ölümcül zehirlenmelerin neredeyse %90 kadarından sorumlu, son derece zehirli ve tehlikeli bir mantardır. Bu mantara yaz başlarında ve sonbahar aylarında ormanlarda çok sık rastlanır. Mantarın içerdiği amanitin (özellikle, Amanotoxinler’den alfa amanitin) ve phalloidin maddeleri, sindirildikten 8-12 saat sonra ilk belirtilerini gösterir ve 3-4 gün içinde karaciğer-böbrek metabolizmasını yok eder. Zehirine karşı henüz yetkin bir ilaç geliştirilememiştir. Tedavide silibinin dihydrogen disuccinate disodium enjeksiyonu…

Read More

Yalancı dede mantarı

Yalancı dede mantarı

Yalancı dede mantarı Lepiota bruneoincarnata (Agaricales/Lepiotaceae) Tehlikeli ve öldürücü bir mantardır. Halk arasında “dede mantarı” olarak bilinen yenilebilir mantarlar ile karıştırılabilir. Şapka, 3,5 cm çapında küremsi, biraz dışbükey, mantar olgunlaştıkça düzlemsel bir hal alır. Kenarları ince olup, eğik değildir. Kutikül yapışık kurudur. Şapkanın merkezinde konsantrik durumlu kestane renkli pullar bulunması tipik olup, şapkanın rengi kırmızımsıdır. Lameller; sıkça dizilidirler, 5-10 mm. genişlikte, nazik ve sapa kadar ulaşır. Renk beyazımsıdır. Sap; 3×0.6 cm., şapkadan ayrılabilir. Bazen üstte ve altta biraz daralabilir, sap lamellerin altında vazo gibidir. saplarında ortaya yakın yerbir yerde annulus…

Read More

Al sinekçi mantarı

Al sinekçi mantarı

Al sinekçi mantarı Amanita muscaria (Gelin mantarı olarak ta adlandırılır) İbotenik asit, müsimol gibi zehirli bileşikler içeren zehirli bir mantardır. Pantherina sendromu zehirlenmesine yol açar. Yarattığı delilik krizleri 4-6 saat sürer. Bu mantardan etkilenenlerde; ruh halinin değişmesi, (keyifli veya kaygılı durum), nedensiz gülme, hayal görme, konuşma güçlüğü, kas spazmları, görme ve işitme bozukluğu, yorgunluk gibi belirtiler görülür. Bu mantardan zehirlenmelerde ölüm olayı nadirdir, özellikle küçük çocuklarda tehlikeli olabilmektedir. Sinek mantarı (Amanita muscaria), Gelin mantarı olarak da bilinen, Amanitaceae familyasından zehirli ve halüsinojen bir mantar türüdür. İbotenik asit, müsimol gibi zehirli…

Read More

Ağulu mantar

Ağulu mantar

Ağulu mantar Omphalotus olearius (Agaricales/Tricholomataceae) Zehirli bir tür olan bu mantar, yurdumuzda yetişen “Cüce kız, Meşe mantarı, Horoz mantarı” olarak tanınan Cantharellus cibarus ile karıştırılabilir. Fakat bu tür daha yumurta sarısı renkli, üzeri yağlımsı gibi, lamellerinin çatallı ve aralarının birleşmiş olmasıyla ayırt edilir. Şapka, 7-10 cm, konveks, sonra huni biçimli, üst yüzeyi portakal sarısı, ipek gibi parlak, dalgalı, yaşlılarda portakalımsı-kahverenklidir. . Ağulu mantar yayılışıLameller; değişik uzunluklarda, eşit değil, sık, yaklaşık 5-6 mm. eninde, ince, sapa dekurrent olarak bağlanır. Sarımsı turuncu renkli, parlak, kenarları akut, genellikle diğer kısımlara rağmen daha koyudur.…

Read More